Swędząca skóra głowy – jakie są przyczyny podrażnień i sposoby leczenia?

Dlaczego swędzi skóra głowy? Najczęstsze przyczyny

Poszukiwanie przyczyn swędzenia głowy należy zacząć od weryfikacji codziennej pielęgnacji. Bardzo często źródłem problemu są niewłaściwie dobrane kosmetyki, które wysuszają lub podrażniają skórę głowy, albo powodują alergię czy łupież. Jednak nie tylko sam skład kosmetyków ma znaczenie – równie istotna jest częstotliwość ich stosowania. Zbyt rzadkie, ale też zbyt częste mycie włosów może zaburzać naturalną równowagę skóry głowy. 

Dodatkowo, niedokładne spłukiwanie produktów pielęgnacyjnych może prowadzić do nagromadzenia się resztek, które wywołują dyskomfort. Na szczęście tego rodzaju przyczyny są stosunkowo łatwe do wychwycenia i skorygowania – wystarczy odpowiednio dobrać kosmetyki i wdrożyć świadomą pielęgnację.

Sucha skóra i brak nawilżenia

Do nadmiernego przesuszenia skóry głowy może przyczyniać się zbyt wysoka temperatura wody podczas mycia włosów – narusza ona bowiem naturalną barierę hydrolipidową skóry, prowadząc do jej odwodnienia i podrażnień. Swędzenie głowy powodują też szampony o silnych substancjach pieniących i oczyszczających, tj. SLS czy SLES. Produkty te usuwają nie tylko zanieczyszczenia, ale także sebum, które, w odpowiedniej ilości, chroni skórę głowy przed utratą wilgotności.

Przesuszenie skóry głowy i brak nawilżenia powoduje też brak odpowiedniej ochrony przed działaniem czynników atmosferycznych, tj. intensywne promieniowanie słoneczne, wiatr czy mróz. Nie bez znaczenia pozostaje również dieta uboga w witaminy, minerały i zdrowe tłuszcze, która osłabia kondycję skóry i przyczynia się do jej nadmiernego przesuszenia.

Reakcje alergiczne na kosmetyki

Swędząca skóra głowy może być efektem stanu zapalnego, wywołanego reakcją alergiczną. Powodują je, zarówno alergeny obecne w kosmetykach do pielęgnacji i stylizacji włosów, jak i składniki pokarmowe. Co istotne, uczulenie na dany kosmetyk nie zawsze pojawia się od razu – objawy mogą wystąpić dopiero po kilku, a nawet kilkunastu użyciach danego produktu. Z tego powodu warto sięgać po delikatne preparaty o prostym, naturalnym składzie, które minimalizują ryzyko podrażnień i są lepiej tolerowane przez skórę, szczególnie wrażliwą lub atopową.

Łupież i łojotokowe zapalenie skóry

Łojotokowe zapalenie skóry, potocznie nazywane łupieżem, to schorzenie związane z nadmiernym rozwojem drożdżaków z rodzaju Malassezia, które w naturalny sposób występują na skórze głowy. Problem ten najczęściej dotyka osób z tłustym typem cery, u których gruczoły łojowe produkują zbyt dużą ilość sebum, tworząc tym samym sprzyjające warunki do rozwoju tych mikroorganizmów. Objawy to nie tylko swędzenie, ale też zaczerwienienie skóry głowy i występowanie białych płatków we włosach. W miejscach o największym wydzielaniu łoju, mogą pojawiać się też żółtawe łuski.

Do zwalczania tej przyczyny należy stosować odpowiednie szampony hamujące rozwój drożdżaków oraz peelingi do skóry głowy, które redukują nadmiar sebum i złuszczają martwy naskórek.

Stres i czynniki hormonalne

Istotny wpływ na swędzenie skóry głowy mogą mieć też stres i zaburzenia hormonalne. Okres dojrzewania, miesiączka, ciąża czy menopauza, wpływają na pracę gruczołów łojowych, co może prowadzić do nadmiernego przesuszenia lub przetłuszczania się skóry, a także jej nadwrażliwości oraz skłonności do podrażnień i powstawania stanów zapalnych. 

Przewlekły stres może prowadzić do uczucia swędzenia na tle nerwowym, nawet jeśli nie ma ku temu przesłanek w postaci suchej lub przetłuszczonej skóry głowy. To powoduje błędne koło, ponieważ drapanie sprzyja nadmiernemu wydzielaniu sebum lub przesuszeniu, a one same w sobie powodują swędzenie.

Swędzenie skóry głowy – kiedy należy się niepokoić?

Gdy stosujesz wszelką profilaktykę, która mogłaby zniwelować przesuszenie, przetłuszczenie lub podrażnienie, a nadal zastanawiasz się dlaczego swędzi skóra głowy – warto skonsultować się z dermatologiem lub trychologiem. Na szczęście rzadko świąd oznacza poważną chorobę, a odpowiednio dobrane kosmetyki i właściwa pielęgnacja, pomagają pozbyć się nieprzyjemnej dolegliwości. Specjalista pomoże ocenić przyczynę, dostosować do niej skuteczne produkty i przedstawi plan odpowiedniej pielęgnacji.

Powodem do wizyty u lekarza, powinny skłaniać też przypadki, gdy swędzeniu towarzyszą inne objawy, np. zaczerwienienie, pieczenie, krostki lub strupy. Przed konsultacją, dobrze jest zorientować się czy w rodzinie występowały choroby skóry, tj. AZS i łuszczyca, albo niedoczynność tarczycy, ponieważ te schorzenia bardzo często powodują świąd. Przypadkiem wartym rozważenia, jest też potencjalna możliwość wszawicy, którą najczęściej przynoszą do domu dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym. 

Szampon do swędzącej skóry głowy – jaki wybrać?

Na swędzącą skórę głowy najlepiej wybrać kosmetyki do włosów, o delikatnym, naturalnym składzie, które przyniosą ulgę i pomoc w regeneracji uszkodzonego naskórka. Najlepiej sprawdzą się do tego produkty łagodnie oczyszczające i nawilżające. Warto jednak poznać dokładną przyczynę dolegliwości, aby jak najlepiej dobrać szampon do swędzącej skóry głowy. Istnieją produkty o różnych składach, przeznaczonych do walki z konkretnym powodem.   

Składniki, na które warto zwrócić uwagę

Wybierając kosmetyki do włosów, warto kierować się jak najkrótszym składem – wtedy większe prawdopodobieństwo, że produkt będzie łagodny i adekwatny dla skóry wrażliwej. Do nieszkodliwych i stabilnych substancji myjących zalicza się: Cocamidopropyl Betaine (CAPB), Decyl Glucoside (glukozyd decylowy) oraz Lauryl Glucoside (glukozyd laurylowy) – są to składniki, które nie zmieniają pH skóry, nie wpływają na ilość produkowanego sebum i mają delikatne właściwości myjące.

Wśród substancji łagodzących i przeciwzapalnych należy szukać m.in. pantenolu, alantoiny, niacynamidu, olejków z drzewa herbacianego lub lawendy, albo ekstraktów z roślin, np. owsa, nagietka, rumianku czy aloesu. W przypadku problemów grzybiczych lub łupieżu, warto zaopatrzyć się w kosmetyki z ketokonazolem, cynkiem lub kwasem salicylowym. Wykazują one działanie antybakteryjne, przeciwzapalne oraz złuszczające.

Jak pielęgnować podrażnioną skórę głowy na co dzień?

Podrażniona skóra głowy najlepiej toleruje kosmetyki hipoalergiczne lub dermokosmetyki przeznaczone do skóry wrażliwej lub atopowej. Jeśli jednak objawy nie są nasilone, warto najpierw sięgnąć po łagodne preparaty, wolne od potencjalnie drażniących składników. Czasami to właśnie długotrwałe stosowanie takich kosmetyków może prowadzić do podrażnień, nadmiernego przetłuszczania się skóry głowy lub reakcji alergicznej na konkretny składnik.  

Unikanie drażniących substancji

Silne substancje chemiczne tj. detergenty i konserwanty, zawarte w kosmetykach, sprawiają, że skóra głowy jest podrażniona. Aby tego uniknąć, należy wykluczyć ze swojej pielęgnacyjnej rutyny, wszystkie produkty, które zawierają m.in. SLS i SLES – czyli substancje syntetyczne, powstałe na bazie naturalnego kwasu laurynowego i poddane obróbce chemicznej. Odpowiadają one za pienienie się szamponów i dogłębne mycie skóry z zanieczyszczeń. Zazwyczaj można je znaleźć w kosmetykach przeciwłupieżowych i oczyszczających.

Podrażnienia powodują również niektóre parabeny, sztuczne substancje zapachowe, barwniki, silikony, alkohol, a także składniki znajdujące się w kosmetykach do stylizacji i farbowania włosów. Unikać należy zatem wszelkich substancji, wywołujących alergie kontaktowe oraz tych, na które wiesz, że jesteś uczulony.  

Dobrze dobrana rutyna pielęgnacyjna skóry głowy

Rutyna pielęgnacyjna powinna składać się na oczyszczanie, nawilżanie i odżywienie. Należy postawić przede wszystkim na szampony i odżywki dostosowane do wymagań skóry i rodzaju włosów. Trzeba też pamiętać o regularnym wykonywaniu peelingów, 1-2 razy w tygodniu (w zależności od potrzeb i rodzaju produktu). Jeśli skóra jest bardzo przesuszona, warto wdrożyć do swojej pielęgnacji systematyczne olejowanie lub nakładanie maski intensywnie nawilżającej, a także używanie wcierki na swędzącą skórę głowy. 

Jak skutecznie poradzić sobie ze swędzeniem głowy?

Gdy pojawia się problem swędzącej skóry głowy, warto jak najszybciej podjąć działania łagodzące. Im wcześniej wprowadzisz świadomą pielęgnację i odstawisz kosmetyki na bazie potencjalnie drażniących składników, tym większa szansa na szybkie ustąpienie objawów. Produkty przeznaczone do skóry wrażliwej i podrażnionej powinny wyeliminować problem w granicach około 2-4 tygodni. Jeżeli jednak świąd utrzymuje się mimo regularnej pielęgnacji, warto skonsultować się z dermatologiem.

Jeśli zastanawiasz się co na swędzącą skórę głowy można poradzić za pomocą domowych trików, przeczytaj także: Zdrowe, mocne i lśniące włosy dzięki sile natury – poznaj najlepsze domowe sposoby.

FAQ - najczęściej zadawane pytania dotyczące swędzącej skóry głowy

Swędzenie skóry głowy to powszechny problem, który może mieć wiele przyczyn – od nieodpowiedniej pielęgnacji po stres i zaburzenia dermatologiczne. Poniżej zebraliśmy najczęstsze pytania i odpowiedzi, które pomogą Ci lepiej zrozumieć źródło dolegliwości oraz dobrać skuteczne sposoby ich łagodzenia.

Jakie są najczęstsze przyczyny swędzenia skóry głowy?

Swędzenie może wynikać z niewłaściwie dobranych kosmetyków, co prowadzi m.in. do przesuszenia skóry, reakcji alergicznych, łojotokowego zapalenia skóry (czyli łupieżu), stresu lub zmian hormonalnych.

Czy zbyt częste lub rzadkie mycie włosów może powodować świąd?

Tak. Zarówno nadmierne, jak i zbyt rzadkie mycie zaburza naturalną równowagę skóry głowy i może prowadzić do podrażnień oraz swędzenia.

Jakie składniki powinien zawierać szampon do swędzącej skóry głowy?

Warto wybierać produkty z delikatnymi substancjami myjącymi (np. glukozydy) oraz składnikami łagodzącymi, tj. pantenol, alantoina, aloes, rumianek czy olejek z drzewa herbacianego.

Kiedy powinienem udać się do dermatologa z powodu swędzącej skóry głowy?

Warto skonsultować się z lekarzem, gdy swędzeniu towarzyszą inne objawy (np. zaczerwienienie, krostki, strupy), ale też wtedy, gdy po zmianie nawyków pielęgnacyjnych świąd nadal nie ustępuje.

Czy stres naprawdę może powodować swędzenie głowy?

Tak. Przewlekły stres może wywołać swędzenie skóry głowy nawet bez widocznych zmian dermatologicznych – to tzw. świąd na tle nerwowym.

Jak pielęgnować wrażliwą lub podrażnioną skórę głowy?

Używaj kosmetyków przeznaczonych dla skóry wrażliwej, najlepiej hipoalergicznych. Unikaj produktów zawierających drażniące substancje, tj. SLS czy SLES. W pielęgnacji warto uwzględnić łagodne peelingi oraz systematyczne nawilżanie skóry głowy.

Jak długo trwa leczenie swędzącej skóry głowy przy odpowiedniej pielęgnacji?

Przy dobrze dobranej pielęgnacji objawy powinny ustąpić w ciągu 2-4 tygodni. Jeśli świąd się utrzymuje, konieczna może być pomoc specjalisty.