Włosy Odbiciem stanu zdrowia naszego organizmu?

Piękne, grube i mocne włosy świadczą o niczym innym jak tylko o dobrostanie naszego organizmu. Pełnią one nie tylko rolę estetyczną, ale wpływają też na naszą samoocenę i wizerunek. Są bardzo istotną dla nas cechą. To jak widzimy siebie i jak postrzegają nas inni zależy poniekąd od naszego wyglądu – od tego w jakiej kondycji znajdują się nasze włosy i skóra. W czasach w jakich żyjemy duży nacisk kładziony jest na to jak się prezentujemy. Niestety wiele osób boryka się z problemami spowodowanymi chorobami czy też zaburzeniami w funkcjonowaniu skóry głowy i co za tym idzie osłabionych włosów, nie wyglądających tak, jak byśmy sobie tego życzyli. Powoduje to, że zaczynamy poszukiwać rozwiązań naszego problemu przychodząc do apteki i prosząc o tabletki, szampon lub odżywkę, która ma nam pomóc. Często spłycamy problem traktując nasze włosy czy skórę przedmiotowo: szukając łatwych i szybkich rozwiązań, bez zagłębiania się w przyczyny takiego stanu rzeczy, a przecież problem nie wziął się z niczego. Kondycja naszych włosów, paznokci, czy skóry jest odzwierciedleniem wielu procesów zachodzących w naszym organizmie. Włosy są integralną jego częścią, w związku z tym ich wygląd i problemy związane z ich nieprawidłowym stanem są odbiciem tego jakie procesy się w nim toczą.

Czym jest włos?

Włos jest wyspecjalizowanym, zrogowaciałym wytworem naskórka składającym się z łodygi, korzenia, otoczki, cebulki i brodawki. Podstawowym składnikiem włosa jest keratyna wytwarzana w naskórku i zbudowana ze związków siarki i azotu. W pigmencie włosa znajduje się melanina - barwnik nadający kolor. Rozróżniamy jego dwa rodzaje: ziarnisty – definiujący ciemny odcień oraz rozproszony - odpowiedzialny za ich jasną barwę. Składnikami włosów są również tłuszcze i związki mineralne. Dlaczego jest to takie istotne – mianowicie dlatego, że włosy rosnąc około 1 cm w ciągu miesiąca magazynują minerały dostarczone przez krew a co za tym idzie – ich skład chemiczny jest odzwierciedleniem naszego stanu ogólnego. To ważne, gdyż włosy kumulują pierwiastki w stężeniu większym aniżeli we krwi. Skład chemiczny włosa świadczy nie tylko o tym, czy dobrze się odżywiamy – wskaże on również czy nie mamy do czynienia z zaburzonym wchłanianiem substancji odżywczych. Zmiana składu pierwiastkowego może wskazywać na choroby hormonalne. Skład włosa jest też istotny w diagnozowaniu chorób metabolicznych takich jak: cukrzyca, otyłość, dna moczanowa, hiperlipidemia czy osteoporoza.

Cykle wzrostu włosa?

Na głowie znajduje się około 100 do 150 tys. mieszków włosowych. Fizjologicznie mieszki włosowe znajdują się w różnych fazach cyklu dzięki czemu zarówno wzrost włosów jak i ich utrata są zjawiskiem ciągłym. Cykl rozwojowy włosa składa się z trzech etapów a mianowicie wzrostu, inwolucji i spoczynku. Faza anagenu (wzrostu) jest fazą aktywną i trwa 3-6 lat. W tym stadium znajduje się około 80-85 % naszych włosów. Następnie włos przechodzi w fazę katagenu (czyli zanikania). Trwa to od kilku dni do dwóch tygodni i dotyczy 0,5 do 1 % włosów. Ostatni etap to telogen (spoczynek), wtedy włos wypada, zajmuje to od 2 do 4 miesięcy i stanowi 10-20 % puli włosów. Cykl włosowy jest genetycznie uwarunkowany i indywidualny dla każdego mieszka włosowego. Kolejność następowania po sobie faz też jest stała i powtarza się wielokrotnie w ciągu naszego życia. Dowodzi to, że nie mamy wpływu ile razy z danego mieszka włosowego wyrośnie nam włos, bo jest to zdefiniowane indywidualnie w życiu płodowym każdego z nas. Dziennie tracimy około 60 – 100 włosów. Z fizjologicznym nasilonym wypadaniem włosów mamy do czynienia w okresie niemowlęcym, okresie dojrzewania oraz u osób po 60 roku życia. Częściej włosy wypadają nam jesienią i na wiosnę.

Nadmierne wypadanie włosów

Najczęstszym problemem jaki dotyczy większości z nas w różnych etapach naszego życia jest nadmierne wypadanie włosów. Wypadają one z różnych powodów takich jak np. stres, sytuacje kryzysowe, nietrafione diety, nietolerancje pokarmowe, niewłaściwe odchudzanie się, przewlekłe stany zapalne, nieleczone uzębienie, choroby zatok, niedobór lub nadmiar witamin
i pierwiastków śladowych, zaburzenia krążenia krwi, zażywanie niektórych leków / np. tych z grupy beta-blokerów /, nieuregulowana gospodarka hormonalna, operacje wykonywane pod narkozą, nikotyna, alkohol czy też późno zdiagnozowana cukrzyca, bądź coraz częściej obserwowany jako efekt po przebytej chorobie COVID. Oczywiście do przyczyn takiego stanu rzeczy należy dodać również farbowanie, rozjaśnianie włosów czy też trwałą ondulację, gdyż działania te mogą podrażniać skórę głowy, zaburzać fazy wzrostu włosów, mogą też naruszać florę bakteryjną, warstwę hydrolipidową i strukturę włosa. Ważnym aspektem jest także nasza fizjologia, która zapewnia nam wg prawidłowego jej przebiegu wymianę włosa u kobiet co 5-7 lat, a u mężczyzn co 3-5 lat.

Jak sobie poradzić?

Czy mamy rozwiązanie które nam pomoże, a przynajmniej nie zaszkodzi ? Czy stosowanie suplementacji jest dobrym rozwiązaniem ? Na te pytania odpowie nam farmaceuta. To właśnie w aptece uzyskamy poradę i pomoc w wyborze optymalnego dla nas rozwiązania. W gąszczu preparatów oferowanych przez rynek firm farmaceutycznych, to farmaceuta pozwoli nam się zorientować czy obrany przez nas kierunek zmierza do celu. Preparaty dostępne w aptece pozwolą nam na kompleksową pielęgnację i ochronę, a wybrane ich postacie będą dla nas wygodne w stosowaniu. Wśród dostępnych postaci preparatów wzmacniających i zapobiegających wypadaniu włosów znajdują się tabletki, shoty, szampony, odżywki, wcierki, ampułki, maski, itp. Zawarte są w nich zioła, minerały i witaminy, takie jak np. Biotyna (wit. H lub B7) zwana witaminą piękności która jest kwasem organicznym syntetyzowanym przez bakterie jelitowe zadba o nasze włosy, skórę i paznokcie, a również o pracę tarczycy, trzustki i wspomoże układ immunologiczny. Jest ona niezbędna w przemianie materii i obniżaniu glukozy we krwi. Zapewnia dobre samopoczucie i ma wpływ na mniejsze odczuwanie bólu. Dzięki biotynie włosy nadmiernie nie wypadają, przedwcześnie nie siwieją a paznokcie nie rozdwajają się i są mocniejsze. Ważnymi składnikami suplementów dedykowanych pacjentom z problemem wypadania włosów są wyciągi z ziela skrzypu polnego i wyciąg z pędów bambusa zwierające krzemionkę, wyciąg z pokrzywy, minerały takie jak żelazo, cynk, miedź (przyczynia się do prawidłowej pigmentacji skóry), jod, selen, witamina C, niacyna, witamina E, kwas pantotenowy, witaminy B2, B6, B1, B12, kwas foliowy L-metionina, kwas para-aminobenzoesowy, drożdże, itp. Zawartość dobrze dobranych składników w odpowiednich proporcjach i w dobrze przyswajalnych formach gwarantuje ich jakość i skuteczność.

Inne problemy z włosami?

Poza wypadaniem włosów, pacjenci zgłaszają się z takimi problemami jak łysienie, łojotokowe zapalenie skóry, łupież, łuszczyca, podrażnienie lub swędzenie skóry głowy. W wielu z tych przypadków możemy pomóc i zaradzić. Niektóre jednak schorzenia wymagają bardziej szczegółowej diagnostyki u lekarza dermatologii lub trychologa. Trychologia to dziedzina medycyny zajmująca się leczeniem, badaniem i diagnozowaniem problemów związanych ze skórą głowy – trycholog szuka ich przyczyn i proponuje konkretne zabiegi. Jednakże zanim pacjent trafi do specjalisty – musi zdefiniować swój problem. W aptece znajduje się wiele preparatów będących przy odpowiedniej ordynacji właściwym remedium.

Nadmierne wypadanie włosów

Osobną kwestię problemów ze skórą głowy i włosami stanowi łysienie i tu rozróżniamy różne jego rodzaje tj. łysienie telogenowe, androgenowe, plackowate, bliznowaciejące i łojotokowe. Problem ten dotyczy 40% kobiet i 70% mężczyzn a także zdarza się u dzieci. Podział typów łysienia jest zależny od dwóch czynników tych genetycznych (czyli predyspozycji osobniczych) oraz od czynników egzogennych i tu mówimy o bodźcach zewnętrznych działających na komórkę włosa. Na czynniki genetyczne nie mamy żadnego wpływu ale na czynniki zewnętrzne poza oczywiście zdarzeniami losowymi już tak. Wtedy z pomocą przychodzi nam farmakologia oferując rozwiązanie z powodzeniem stosowane w przypadku łysienia androgenowego w postaci minoxydylu. Zwykle kuracje stosowane w chorobach skóry głowy są długotrwałe i wymagają od pacjenta systematyczności, ale przynosząc efekty wpływają nie tylko na wygląd naszej skóry czy włosów, ale też uzyskany zdrowy i ładny wygląd wpływa na dobre samopoczucie i zapewnia nam komfort psychiczny. Dlatego tak istotny jest fakt odpowiedniej pielęgnacji dostosowanej do naszych potrzeb i oczekiwań. Sięgając po dermokosmetyki mamy pewność że nasza skóra czy włosy będą w dobry sposób zaopiekowane, a porada uzyskana za pierwszym stołem da nam pewność właściwego i celowanego wyboru.

Łojotokowe zapalenie skóry

Pacjenci z łojotokowym zapaleniem skóry będą potrzebować preparatów mających działanie keratolityczne, cytostatyczne i przeciwgrzybicze. Zawarcie tych trzech składników w dedykowanym dla nich preparacie powinno natychmiast zredukować łuskę na skórze, wyregulować proces regeneracji naskórka oraz zahamować rozwój bakterii i grzybów. Celem skutecznego i szybkiego usunięcia łuski oraz stanu zapalnego oprócz peelingów z kwasem salicylowym azelainowym, mlekowym lub olejków i ekstraktów roślinnych będzie zastosowanie szamponów zawierających najwyższej jakości składniki aktywne w odpowiednich ilościach i stężeniach.

Łupież

Większość z nas ma do czynienia z problemem łupieżu. Dotyka on dużej grupy pacjentów i jest spowodowany nadmiernym i zbyt szybkim namnażaniem się komórek naskórka. Najczęściej wywołuje go grzyb Pityrosporum ovale żyjący na skórze każdego z nas, a tylko u niektórych namnaża się nadmiernie powodując łupież. Zwłaszcza gdy dodatkowo mamy do czynienia z wzmożoną aktywnością gruczołów łojowych czy osłabieniem organizmu, zaburzeniami hormonalnymi , niewłaściwą pielęgnacją w tym nadmierną ilością środków do stylizacji włosów. Ale też, czynnikiem sprzyjającym pojawieniu się tej przykrej dolegliwości będzie niedokładne spłukiwanie szamponu lub rzadkie mycie włosów. Łupież dokucza często osobom przemęczonym, zestresowanym, źle się odżywiającym np. przy diecie wysokotłuszczowej i wysokocukrowej. Rozróżniamy rożne rodzaje łupieżu: łupież suchy, tłusty, pstry, rumieniowy w tym biały rozpoznawany głównie u dzieci i młodzieży. Łupieżem możemy się zarazić poprzez wspólne używanie grzebieni, szczotek do włosów, nakryć głowy czy spaniu na jednej poduszce. Do leczenia łagodnych postaci łupieżu są dostępne
w aptece szampony, lotiony oraz emulsje zawierające substancje aktywne takie jak: ketokonazol, pirytonian magnezu, kwas salicylowy siarczek selenu czy cynk. Objaw łupieżu to łuszczące się białe płatki lub tłuste plamy na skórze oraz jej swędzenie. Leczenie ma na celu nie tylko pozbycie się przykrych i nieestetycznych dolegliwości, ale też powinno skupić się na odbudowaniu naturalnej bariery ochronnej skóry, usunąć nieprawidłowości w jej przepuszczalności zwiększyć ilość lipidów z zachowaniem ich unikalnego i naturalnego składu. Dlatego tak istotna jest właściwa diagnoza, wdrożone postępowanie lecznicze i pielęgnacja oraz odpowiednia dieta i suplementacja: cynkiem, kwasami omega 3, witaminami z grupy B czy też preparatami zawierającymi drożdże.

Łuszczyca i grzybica

Najczęściej występującą dermatozą, czyli chorobą skóry, jest łuszczyca która objawia się pojawiającymi się na skórze wypukłymi, czerwonymi, łuszczącymi się plamami zazwyczaj na łokciach, kolanach, ale także na skórze głowy. Choroba ta w dużej mierze jest nieprzewidywalna, jej źródeł dopatruje się w podłożu immunologicznym. Łuszczyca dotyczy również paznokci i charakteryzuje się punkcikowatymi wgłębieniami, nadmiernym rogowaceniem podpaznokciowym i rozwarstwianiem się płytek paznokci, kruszeniem się płytki(dystrofią), plamami olejowymi czy matowością płytki. Choroba ta nie jest zakaźna ale osoby predysponowane które chorują na łuszczycę zwyczajną lub stawową powinny uważać na niektóre czynniki takie jak niektóre antybiotyki, sterydy, betablokery, leki hormonalne czy też choroby takie jak ospa, półpasiec, odra, przerośnięte migdałki, różyczka powinny ograniczyć spożywanie alkoholu i palenie papierosów. Łuszczycę paznokci leczy się retinoidami (pochodnymi witaminy A), żelami z kortykosteroidami, preparatami dziegciowymi z kory drzew, które działają złuszczająco, maściami z kwasem salicylowym a niekiedy preparatami z mocznikiem czy fototerapią. Zakaźną chorobą paznokci z którą spotykamy się dosyć często jest grzybica trudna do wyleczenia i niekiedy towarzysząca pacjentowi przez wiele lat i powodująca duży dyskomfort z powodów estetycznych. Objawia się głównie pogrubieniem, zmianą zabarwienia (zażółceniem), łamliwością a nawet destrukcją płytki paznokciowej. Zmiany te pojawiają się zawsze od strony wolnego brzegu paznokcia. Przyczyną rozwoju grzybicy są dermatofity ,które u osób predysponowanych np. poprzez stosowanie miejscowe lub ogólne antybiotyków o szerokim spektrum działania, glikokortykosterydów, także u pacjentów zarażonych wirusem HIV, białaczki, u osób z obniżoną odpornością, zaburzeniami hormonalnymi (nadczynnością kory nadnerczy, niedoczynnością tarczycy), zaburzeniami metabolicznymi (cukrzycą), z urazem mechanicznym w obrębie paznokcia bądź z przewlekłym naciskiem na paznokieć, noszących buty nieprzepuszczające powietrza czy wreszcie kontakt z osobą zakażoną -powodują zakażenie. Leczenie polega na zastosowaniu preparatów w postaci kremów z terbinafiną, clotrimazolem, miconazolem lub płynów aerozoli i lakierów z amolorfiną, ciclopiroxem, kwasem salicylowym
i chlorowodorkiem chlormidazolu, kwasem undecylowym. Również w tym przypadku kluczowe jest przestrzeganie zasad higieny, odpowiednia pielęgnacja i konsekwencja ze strony pacjenta.

Reasumując, nasza skóra, włosy czy paznokcie wymagają od nas uwagi po to by wyglądać pięknie i być zdrowe, zadbane i nie sprawiać nam problemów.